Piękna papierowa waluta i mnogość jej wzorów to zbyt wdzięczny temat, by go szybko kończyć. W codziennym, „normalnym” życiu nie mamy możliwości zetknięcia się z pieniędzmi innych krajów, szczególnie tych egzotycznych, położonych daleko na innych kontynentach. Dlatego też w tej i kolejnych publikacjach przedstawimy Państwu pochodzące z całego świata banknoty, które w zeszłych latach były nominowane do tytułu najpiękniejszego banknotu świata. Przed Wami kandydaci i zwycięzca anno domini 2021!
Międzynarodowe Stowarzyszenie Banknotów (IBNS) otrzymało ponad 100 nominacji nowych banknotów wydanych na całym świecie w 2021 roku, z czego tylko 20 zostało uznanych za wystarczająco ciekawy, innowacyjny projekt, aby zostać nominowanym do nagrody. Poniżej piątka głównych finalistów.
1. 3 dolary z Wysp Cooka
Wyspy Cooka od 1995 r. używają dolara nowozelandzkiego jako swojej waluty. Chociaż wszystkie banknoty Wysp Cooka były wymienialne na dolary nowozelandzkie do 2005 roku, nie były one już prawnym środkiem płatniczym. Obecnie tylko banknot o nominale 3 USD zachowuje ten status. Nominowany do nagrody projekt przedstawia nagą kobietę o imieniu Ina ujeżdżającą rekina na rewersie oraz tradycyjny kajak rybacki i rzeźbiony drewniany posąg, przedstawiający boga Te-Rongo na awersie.
Projekt nazwano „Księżycową Podróżą Iny”, do którego inspiracji zaczerpnięto z lokalnych wierzeń. Jest to historia kochanki boga oceanu Tinirau, Iny, która wskoczyła do oceanu w jego poszukiwaniu. Kiedy mniejsze ryby nie mogły pomóc jej go znaleźć, rekin pozwolił jej podróżować na jego grzbiecie. Podczas podróży poczuła pragnienie, a rekin swoją płetwą grzbietową pomógł jej rozbić kokos. Po jakimś czasie ponownie poczuła pragnienie i tym razem, jak pokazano na projekcie, rozbiła orzech kokosowy na głowie rekina. Ten natychmiast strząsnął ją z siebie i zanurkował, a Inę uratował Tekea Wielki, król wszystkich rekinów, który wynurzył się z głębin, odpędził inne rekiny i zabrał ją na wyspę Tinirau. Jednak cios, który zadała swojemu pierwszemu dobroczyńcy, spowodował powstanie guza na głowie rekina i do dziś nazywa się go guzem Iny.
Oferowany do zakupu online banknot okazał się tak popularną pamiątką, że rząd przeznaczył 450 000 dolarów na ponowne wydanie jego polimerowej wersji, ale ze zmodyfikowanym tłem i kolorem.
2. Kostarykański banknot o nominale 10 000 kolonów
Projekt wyemitowanego w 2021 roku banknotu o nominale 10 000 kolonów kostarykańskich jest jedyny w swoim rodzaju i odzwierciedla motyw przedstawiający José Figueres’a – byłego prezydenta kostarykańskiego, inżyniera, filozofa, plantatora kawy i założyciela socjaldemokratycznej Partii Wyzwolenia Narodowego, która przyczynił się do likwidacji armii. W tle portretu prezydenta widać scenę, w której José Figueres młotem rozbija skałę symbolizująca ówczesny system polityczny. Projekt awersu uzupełniają informacje o nominale banknotu i szczegółowo stylizowane godło Kostaryki. Na rewersie widzimy kolorowy projekt leniwca w otoczeniu miejscowej flory – zwierzę to reprezentuje ekosystem lasu deszczowego, z którego słynie Kostaryka.
3. 200 Dóbr z Wysp Świętego Tomasza i Książęcych (Sao Tome and Principe)
Dobra jest walutą Wysp Świętego Tomasza i Książęcych, portugalskojęzycznego państwa wyspiarskiego u zachodnich wybrzeży Afryki równikowej. Nazwa pochodzi od portugalskiego „dobra”, oznaczającego „dublon”. Wyspy Świętego Tomasza i Książęca, wyemitowały w 2021 r. trzy nowe banknoty – 5-dobrowy, 10-dobrowy i 200-dobrowy. Banknoty o nominale 5 i 10 dóbr pod względem graficznym są prawie identyczne, z lekko odświeżonym wzorem oraz najnowszymi elementami zabezpieczającymi. Bank centralny kraju wyemitował nowe banknoty z bawełny, przechodząc z podłoża polimeru na podłoże papierowe, ponieważ tropikalny klimat wyspy sprawiał, że pieniądze uległy zbyt dużemu zużyciu.
Banknot 200-dobrowy zyskał całkowicie nowy wygląd. Przednia strona przedstawia lewy profil boczny Rei Amadora – członka króla Angolarów i przywódcy słynnego buntu niewolników. Profil Amadora w tle otaczają motywy roślinne, geometryczne i motyle oraz herb narodowy. Rewers przedstawia Chibi-Ficha: ptaka Principe siedzącego na gałęzi mapy Wysp Świętego Tomasza i Książęcych, motyle, kwiaty oraz mapę państwa z zaznaczonym równikiem.
4. 50 funtów brytyjskich
Nowe polimerowe 50 funtów przedstawia jednego z najważniejszych brytyjskich naukowców, Alana Turinga. Turing jest najbardziej znany ze swojej pracy nad łamaniem kodów w Bletchley Park, która pomogła zakończyć II wojnę światową. Był on jednak również czołowym matematykiem, biologiem rozwojowym i pionierem w dziedzinie informatyki. Według gubernatora Andrew Bailey’a, „Umieszczając Turinga na nowym banknocie o nominale 50 funtów, świętujemy jego osiągnięcia i wartości, które symbolizuje. Pojawienie się Alana Turinga na banknocie o nominale 50 funtów to przełomowy moment w naszej historii. Jest to nie tylko uczczenie jego naukowego geniuszu, który pomógł skrócić wojnę i wpłynął na technologię, z której nadal korzystamy, ale także potwierdza jego status jako jednej z najbardziej kultowych postaci LGBT+ na świecie. Turing był doceniany za swoją błyskotliwość i prześladowany za bycie gejem. Jego dziedzictwo przypomina o wartości uwzględniania wszystkich aspektów różnorodności, ale także o pracy, którą wciąż musimy wykonać, aby stać się prawdziwie inkluzywnymi”.
5.50 peso Meksyku – zwycięzca
Banknot ma wartość 50 pesos meksykańskich i jest zwycięzcą nagrody Banknot Roku przyznawanej przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Banknotów (IBNS). Na przedniej stronie banknotu znajduje się „Teocalli de la Guerra Sagrada”, monolit przedstawiający moment, w którym orzeł siedzi na nopalu z wężem w dziobie; Chodzi o scenę założenia wielkiego Tenochtitlán, gdzie obecnie znajduje się miasto Meksyk. Na rewersie znajduje się ekosystem rzek i jezior Xochimilco oraz wizerunek aksolotla, gatunku salamandry, który zachowuje swoje cechy larwalne aż do dorosłości i występuje tylko w kompleksie jezior położonym na południe od miasta Meksyk. Banknot został wydrukowany w formacie pionowym na polimerze przez nowy kompleks drukarski Banco de Mexico w Jalisco, który rozpoczął działalność tuż przed pandemią koronawirusa. Posiada znacznie ulepszone zabezpieczenia, które koordynują przejście na podłoże polimerowe. Banknoty polimerowe nadal są popularnymi faworytami IBNS i są obecnie wieloletnimi zdobywcami nagród.
Skup starych banknotów
Skup Staragotówka wycenimy każdy przesłany nam banknot i monetę. Jeśli posiadasz stary bilon, zniszczone banknoty lub pozostałą po wakacjach zagraniczną walutę, zachęcamy Cię do zapoznania się z naszą ofertą i sprzedaży swojej gotówki – oferujemy najwyższe ceny skupu na rynku! Zajmujemy się także skupem starych dolarów, jak również wycofanych z obiegu funtów, euro i innych walut.