Zmiana modelu gospodarki w Polsce z centralnie planowanej na tę opartą o mechanizmy wolnorynkowe wprowadziła wiele zmian w najróżniejszych dziedzinach naszego życia. Związana z nią była również denominacja, czyli przewalutowanie polskich złotówek. Co ją wymusiło? Jak przebiegła? I co z pieniędzmi, które wyszły z obiegu w wyniku jej wprowadzenia?
Hiperinflacja i denominacja
Z dniem 1 stycznia 1995 roku wartość starych polskich złotówek została przeliczona i wyrażona w nowej walucie. Była to konieczność. W wyniku hiperinflacji moc nabywcza polskiej waluty była bardzo niska. Za kupowane przedmioty trzeba było płacić banknotami o nominałach, które dziś robią na nas wrażenie. Wystarczy wspomnieć, że na początku lat 90 stosunkowo łatwo było natknąć się na banknoty o wartości 500 tys., 1 i 2 mln złotych. Denominacja wprowadziła walutę bardziej adekwatną do prawdziwej wartości pieniądza, a przez to wygodniejszą w życiu codziennym. Banknot o nominale 10 tysięcy zamieniono na 1 zł – stąd właśnie słynne „odcięcie” czterech zer. Zaczęły również obowiązywać nowe pieniądze: monety i banknoty w nowej walucie.
Wymiana starych banknotów
Wraz z denominacją Polacy musieli wymienić swoje pieniądze na nowe. Wszystkie stare banknoty zostały bowiem wycofane z obiegu 31 stycznia 1996 roku. Nie oznacza to jednak, że wszyscy od razu dokonali stosownej operacji. Przez wiele lat w bankach można było wymienić starą gotówkę. Spóźnialscy mogli to zrobić aż do końca 2010 roku. Od początku 2011 roku stare pieniądze nie przedstawiają już większej wartości, chyba że sentymentalną.
Czy pieniądze sprzed denominacji mają wartość kolekcjonerską?
Odpowiadając na to pytanie, trzeba zachować daleko idącą ostrożność. Z jednej strony od denominacji minęło już ponad 20 lat, a od ostatecznego terminu wymiany pieniędzy prawie dekada. Nie zmienia to jednak faktu, że podaż starych banknotów wciąż jest znacząca, a przez to obniża się ich wartość kolekcjonerska.
Trudno jednoznacznie wskazać banknoty sprzed denominacji, które można by bez cienia wątpliwości określić jako wartościowe. Emitowane od 1975 r. banknoty z serii „Wielcy Polacy” produkowane były w znacznych nakładach ze względu na rosnącą inflację. Większą wartością będą miały dziś te banknoty, które wprowadzono do obiegu stosunkowo późno i dość szybko wycofano z obiegu.
Idealnie zachowane banknoty o najwyższym nominale z Reymontem (1 mln) i Paderewskim (2 mln) będą na pewno cieszyć się uznaniem kolekcjonerów. Należy zwłaszcza zwrócić uwagę na banknot o nominale 2 mln złotych, gdyż jego pierwsza seria zawierała literówkę na rewersie. Jest to na pewno element wyróżniający banknot, który czyni go bardziej unikatowym, co może przełożyć się na wartość. Inny, cenny dziś (o ile nie najcenniejszy z wymienionych) banknot, to z pewnością ten o nominale 200 tys. złotych wyemitowany w 1989 r. w jednej serii. Wyróżnia on się tym, że zamiast podobizny naszego rodaka na jego awersie widnieje godło PRL, a na rewersie – Warszawa. Przy dobrym stanie zachowania możemy liczyć tu na zarobek przynajmniej 300 złotych.
Zdecydowanie większą wartością będą odznaczać się banknoty z okresu tuż po zakończeniu II wojny światowej. Ich podaż jest zdecydowanie mniejsza, ale i znacznie trudniej o dobry stan ich zachowania, co wielu kolekcjonerów odstręcza przed zakupem i prowadzi do obniżenia ceny.
Trzeba tu również podkreślić, że niezależnie od tego, czy dany pieniądz ma wartość dla kolekcjonerów, ostateczna cena może być uzależniona od innych czynników. Wśród nich najważniejszy jest stan zachowania danego banknotu. Oczywiście te w lepszej kondycji, niezniszczone i nieodbarwione, będą bardziej wartościowe niż te, po których widać upływ czasu. Jeśli chcemy sprzedać starą gotówkę, przejrzyjmy każdy egzemplarz, poszukując informacji o dacie i serii emisji i porównajmy ją z katalogiem banknotów. W ten sposób będziemy w stanie sami oszacować wartość posiadanych przez nas pieniędzy.
Skup starych banknotów
Jeśli posiadamy stare banknoty, powinniśmy zainteresować się usługami świadczonymi przez skupy wycofanych banknotów. Pozwolą nam one spieniężyć zamrożony kapitał. Wartość pieniędzy zależy tu oczywiście od posiadanej przez nas waluty. Za mocniejsze znaki pieniężne, np. dolary czy funty, możemy spodziewać się lepszego kursu niż za waluty, które nie odegrały w gospodarce światowej tak znaczącej roli. Warto zapoznać się z ofertą lokalnego punktu świadczącego tego rodzaju usługi albo skorzystać z możliwości, które daje Stara Gotówka. Na stronie (https://staragotowka.pl/) możesz specjalnym kalkulatorem pozwalającym wyliczyć, ile możesz zarobić na sprzedaży starych banknotów w obcych walutach. Jeśli zależy Ci na wygodnym i szybkim zrealizowaniu transakcji, po wcześniejszym kontakcie z biurem obsługi możesz przesłać stare pieniądze do siedziby naszego skupu walut wycofanych z obiegu, by otrzymać za nie zapłatę w złotówkach na Twój rachunek bankowy. W ten sposób szybko pozbędziesz się problemu i odzyskasz pewną wartość zamrożonego kapitału.